Eurostat: Shqipëria ndër vendet e fundit në Evropë për kënaqësinë financiare

Situata financiare e një familjeje luan një rol vendimtar në kënaqësinë e përgjithshme me jetën, sipas Eurostat, zyrës zyrtare të statistikave të BE-së.

Në raportin e Eurostat mbi kënaqësinë financiare, Shqipëria renditet ndër vendet me nivelet më të ulëta në Evropë, me një mesatare prej 4.8 pikësh në një shkallë nga 0 në 10. Ky rezultat e pozicionon vendin në grupin e pesë vendeve kandidate për BE që shënojnë kënaqësinë më të dobët financiare, përkrah Turqisë (4.7),  Malit të Zi (4.9), Maqedonisë së Veriut (5.1) dhe Serbisë (5.2). Greqia me (5.3) është gjithashtu pranë këtij grupi.

Vlerësimi i ulët reflekton perceptimin e familjeve shqiptare për mospërshtatshmërinë e të ardhurave, nivelin e kufizuar të kursimeve dhe vështirësinë për të përballuar shpenzime të papritura apo për të shlyer detyrimet financiare. Kjo tregon një kontrast të fortë me vendet e Evropës Veriore dhe Perëndimore, ku kënaqësia financiare është dukshëm më e lartë, dhe nënvizon sfidat strukturore të ekonomisë shqiptare në raport me standardet mesatare të BE-së.

Cilat vende janë më të kënaqurat dhe cilat më pak në Evropë?

Në vitin 2022, mesatarisht njerëzit në BE e vlerësuan situatën e tyre financiare me 6.6 në një shkallë nga 0 deri në 10, sipas Eurostat. Në këtë shkallë, 0 do të thotë “aspak i kënaqur”, ndërsa 10 do të thotë “plotësisht i kënaqur”.

Nga 36 vende evropiane, përfshirë shtetet anëtare të BE-së, vendet kandidate, Mbretërinë e Bashkuar dhe vendet e EFTA-s—familjet në Holandë dhe Finlandë raportojnë nivelet më të larta të kënaqësisë financiare, të dyja me një mesatare prej 7.6. Zvicra (7.5), Norvegjia dhe Suedia (7.4) i ndjekin nga afër. Pesë vende të tjera kapën mbi 7 pikë: Austria (7.3), Islanda (7.2), si dhe Belgjika, Danimarka dhe Mbretëria e Bashkuar (7.1).

Rumania (7), Gjermania, Irlanda, Malta dhe Luksemburgu (6.8), si dhe Çekia, Italia dhe Sllovenia (6.7) u renditën gjithashtu mbi mesataren e BE-së për kënaqësinë financiare. Bullgaria regjistron nivelin më të ulët të kënaqësisë financiare me 4.6.

Franca dhe Spanja bien nën mesataren e BE-së

Nga pesë ekonomitë më të mëdha të Evropës, Spanja raporton kënaqësinë më të ulët financiare me 6.3, e ndjekur nga afër nga Franca me 6.4, të dyja nën mesataren e BE-së prej 6.6. Italia dhe Gjermania renditen pak mbi mesataren e BE-së, ndërsa Mbretëria e Bashkuar shfaq kënaqësinë më të lartë mes grupit. Për Mbretërinë e Bashkuar, Gjermaninë, Islandën dhe Shqipërinë, të dhënat i referohen vitit 2018 dhe jo vitit 2022.

Tendencat gjeografike në kënaqësinë financiare

Këto rezultate tregojnë modele të qarta rajonale në kënaqësinë financiare:

- Vendet e Evropës Veriore, veçanërisht ato nordike, raportojnë nivelet më të larta të kënaqësisë.

- Vendet e Evropës Perëndimore përgjithësisht shfaqen mirë, me rezultate mes 6.8 dhe 7.6—shumë mbi mesataren e BE-së 6.6.

- Rezultatet janë të përziera në Evropën Jugore dhe Lindore, ndërsa vendet kandidate të Ballkanit shënojnë nivelet më të ulëta.

- Dy vende dalin si përjashtime: Rumania (7), e cila renditet papritur lart, dhe Gjermania (6.8), që shfaq kënaqësi relativisht të ulët pavarësisht ekonomisë së saj të fortë.

Kënaqësia financiare dhe të ardhurat neto: A ka lidhje mes tyre?

Sigurisht, rezultatet e kënaqësisë financiare bazohen në sondazhe dhe pasqyrojnë perceptimet e njerëzve. Ekziston një literaturë e gjerë që shqyrton faktorët që shpjegojnë kënaqësinë me situatën financiare: mirëqenia, jeta në tërësi apo lumturia. Disa studime hetojnë rolin e të ardhurave dhe pasurisë, koston e jetesës dhe strehimit, mbrojtjen sociale, punësimin dhe sigurinë në punë, si dhe inflacionin dhe stabilitetin ekonomik në shpjegimin e rezultateve të kënaqësisë.

Rreth gjysma e diferencave (51%) në kënaqësinë financiare mes vendeve evropiane mund të shpjegohet nga të ardhurat neto në euro. Kjo tregon se të ardhurat shpjegojnë shumë, por jo gjithçka.

Për shembull, jo për t’u habitur, Turqia dhe Bullgaria, të cilat renditen në fund për kënaqësinë financiare, regjistruan gjithashtu edhe të ardhurat neto më të ulëta në vitin 2022.

Rumania (9,084 € kundrejt kënaqësisë 7), Luksemburgu (46,885 € kundrejt 6.8) dhe Gjermania (35,597 € kundrejt 6.8) dalin si përjashtime të dukshme që nuk ndjekin trendin e përgjithshëm.

Rreth 55% e diferencave në kënaqësinë financiare mes këtyre vendeve mund të shpjegohet nga të ardhurat e rregulluara sipas fuqisë blerëse (PPS), që është pak më e lartë se lidhja me të ardhurat nominale. Përveç Rumanisë dhe Luksemburgut, Greqia (19,250 PPS kundrejt 5.3) dhe Irlanda (29,700 PPS kundrejt 6.8) shfaqen gjithashtu si përjashtime. Ndërsa familjet në Rumani raportojnë kënaqësi më të lartë pavarësisht të ardhurave më të ulëta në PPS, ndodh e kundërta për tre vendet e tjera./ekofin.al

Më të lexuarat